Techbedrijven nemen vaak maatregelen om controle uit te oefenen. Denk bijvoorbeeld aan Apple, die hun producten bewust niet compatibel maken met andere merken. Ook in de fysieke wereld hebben we dit soort ervaringen zoals die van Van Moof: door zelf ontworpen en ongebruikelijke onderdelen te gebruiken, werden reparaties moeilijk tot praktisch onmogelijk gemaakt. Toen het bedrijf failliet ging, was er zelfs twijfel over de bruikbaarheid van je fiets. Ook andere telefoonmerken hanteren soortgelijke praktijken. Door deze methoden wordt het aanzienlijk moeilijker om jezelf aan hun dataverzamelingspraktijken te onttrekken. In deze blogpost bespreek ik hoe dit precies werkt.
Ik kreeg onlangs een oude smartphone ter beschikking en dacht: “Cool! Een compacte computer met uitstekende connectiviteit, waarmee ik allerlei dingen kan doen!” Ik begon te onderzoeken welke activiteiten mogelijk zijn met zo’n apparaat. Zo wilde ik eerst ontdekken welke besturingssystemen er nog op konden draaien. Maar al snel verdween mijn enthousiasme.
Huidige smartphones zijn uitgerust met een zeer uitgebreid cryptografisch systeem op cruciale componenten, ontworpen om het installeren van andere besturingssystemen te voorkomen. Alleen als de telefoonfabrikant toestemming geeft, krijg je de nodige cryptografische sleutels om een ander besturingssysteem op je eigen apparaat te installeren. Als de fabrikant dat niet wilt, moet je als een crimineel je eigen telefoon hacken.
Als je het besturingssysteem niet kan veranderen, wordt het heel moeilijk om een oude smartphone als iets anders dan een smartphone te gebruiken. Ik zat te denken aan dingen zoals een mini thuis server, een slimme speaker voor onze smarthome, een soort babyfoon om de katten in de gaten te houden, of al die dingen tegelijk als het kan. Maar als ik het besturingssysteem niet kan veranderen, worden de opties een stuk minder.
Android verzamelt al gegevens over gebruikers. Een deel hiervan wordt aan de smartphonefabrikant doorgegeven. Dit proces vindt plaats via het besturingssysteem en de telefoon, niet via een afzonderlijke app. Zolang gebruikers geen controle hebben over het besturingssysteem, is het moeilijk om deze gegevensverzameling te voorkomen.
Het excuus van bedrijven om dit te doen is dat als je zomaar een ander besturingssysteem op je telefoon kan zetten, dan kan je bij alle data op die telefoon zonder code/vingerafdruk/face-id. Als de gegevens op de telefoon niet versleuteld zijn dan en iemand al fysiek toegang heeft tot je telefoon of deze al gehackt is.
Dat je niet zomaar alles kan doen met je eigen telefoon geeft vooral extra veiligheid als die gestolen of gehackt wordt. Als jij geen volledige controle op je telefoon kan uitoefenen, kan een dief dat ook niet.
